Achtergrond
Vanaf de jaren ’50-’60 is verwarming met een gasketel de standaard in Nederland, uiteraard door de vondst van het gasveld onder Slochteren. Meestal was dit decentraal (ketel per gebouw) en soms centraal (blokverwarming, stadsverwarming). Het voordeel van gas is dat een ketel een gebouw en warm water gemakkelijk, snel en tot voor kort goedkoop kan opwarmen. Nu ‘Groningen’ dicht is en ook de goedkope gaskraan van Rusland voorlopig niet meer tot onze beschikking staat wordt er steeds meer nagedacht over alternatieven. De meest gehoorde is de warmtepomp.
Warmtepomp
Een warmtepomp is een soort omgekeerde koelkast. Hij pompt warmte vanuit de buitenlucht (lucht-water) of vanuit de grond (grond-water) naar het centrale verwarmingssysteem dat u al heeft liggen. Het voordeel hiervan is dat er geen warmte ‘gemaakt’ wordt maar slechts verplaatst. Hierdoor kan een goed afgestelde warmtepomp een jaargemiddeld rendement halen tot boven de 500% (een gasketel komt niet verder dan 80-90% rendement). Het nadeel van een warmtepomp is dat hij minder efficiënt wordt als de temperatuur van het cv water hoger moet zijn. Daarom is het verstandig om je pand eerst goed te isoleren en ervoor te zorgen dat je afgiftesysteem op orde is. In nevenstaand plaatje heb ik dat geprobeerd weer te geven.
Verlies
Om te kijken of een warmtepomp mogelijk is kan je het beste eerst kijken naar de hoeveelheid warmte die je verliest. Dit kan vrij simpel door je gasrekening te bekijken in de meeste gevallen. Elke kuub gas bevat ongeveer 10 kWh energie waarbij er 10-20% verlies is bij de ketel. Dus als je 7000 kuub per jaar verbruikt (ik ga er voor het gemak vanuit dat dit alleen voor verwarming is) dan heb je 7000*10*0,8=87.500 kWh energie gebruikt om je pand te verwarmen.
Afgiftesysteem
De tweede stap is om te kijken hoeveel vermogen je afgiftesysteem heeft. Denk hierbij aan vloerverwarming, radiatoren of convectoren. Oude systemen werken vaak op hoge temperaturen van de CV ketel en hebben dan veel vermogen beschikbaar op een klein afgifte oppervlakte. Vloerverwarming werkt op een lage temperatuur (30-35 graden) en is ideaal voor een warmtepomp. In de app ‘Hytools’ (beschikbaar op Apple en Android) kan je het vermogen per radiator berekenen. Als je al deze vermogens bij elkaar optelt moet het vermogen minimaal evenveel zijn als het verlies. In het voorbeeld van 7000 kuub zou je waarschijnlijk op zo’n 34 kilowatt uit moeten komen (zie onder). Als je te weinig vermogen hebt kan je 1. er een radiatorventilator onder te plaatsen of 2. deze te vervangen door een ‘dikker’ model. Zog ervoor dat je genoeg vermogen hebt in je afgiftesysteem om op zo laag mogelijke temperatuur nog voldoende vermogen te hebben.
Bron
Tenslotte kies je op basis van deze informatie de energiebron. In de meeste oude situaties is dat een gasketel, in de toekomst zo veel mogelijk warmtepompen. Om hiervoor het vermogen te schatten kan je je gasverbruik vermenigvuldigen met 8 (rendement ketel) en dat getal delen door 1650 (gemiddeld aantal draaiuren per jaar). Je komt in bovenstaand voorbeeld dan uit op 34 kilowatt. Omdat de warmtepomp zeer efficiënt is verbruik je geen 87.500 kwh maar slechts 17.500 kwh per jaar!
Al met al een lastig onderwerp waarbij dit echt de basis is. Op www.warmtepomp–weetjes.nl staat een verdieping mocht je daar behoefte aan hebben.